Een schimmelinfectie in de mond, keel of slokdarm wordt meestal veroorzaakt door candida albicans. Dit is dezelfde gistsoort die onder andere een schimmelinfectie aan de penis kan geven. Candida kan echter ook in de mond, keel en slokdarm gaan woekeren. Een schimmelinfectie in deze gebieden is meestal goed te behandelen.
Oorzaken schimmelinfectie in de mond, keel of slokdarm
De gistsoort candida albicans is bij veel mensen van nature aanwezig in de mond, keel en slokdarm. Normaal gesproken vormt dit geen probleem. Maar soms kan candida gaan woekeren en doordringen in de slijmvliezen. Er ontstaat dan een infectie. Als de weerstand niet optimaal is, bijvoorbeeld door oververmoeidheid of ziekte, ben je gevoeliger voor schimmelinfecties. Dat geldt ook voor mensen die bepaalde medicijnen gebruiken of die lijden aan een aandoening die de weerstand verzwakt.
Schimmelinfectie in de mond en/of keel (spruw)
Een candida-infectie in de mond- en keelholte komt regelmatig voor. Vooral baby’s hebben hier wel eens last van. Maar het komt ook bij volwassenen voor. Een schimmelinfectie in de mond- en keelholte wordt ook wel spruw of mondschimmel genoemd. De officiële naam is orofaryngeale candidiasis.
Oorzaken mondschimmel
Je kunt last krijgen van spruw als je weerstand hapert, bepaalde medicijnen gebruikt (zoals antibiotica) of als je diabetes of een andere ziekte hebt. Andere mogelijke oorzaken voor keel- en mondschimmel zijn bijvoorbeeld:
- Een slecht zittend kunstgebit of een beugel. Door de irritatie kan het mondslijmvlies beschadigen waardoor je sneller last krijgt van een schimmelinfectie.
- Roken en een slechte mondverzorging. Dit maakt het mondslijmvlies gevoeliger voor schimmelinfecties.
- Het inhaleren van bepaalde medicijnen, zoals de pufjes bij astma. Achtergebleven restjes van het medicijn kunnen mondschimmel veroorzaken.
- Baby’s kunnen besmet worden tijdens de bevalling, als de moeder een vaginale schimmelinfectie heeft.
Soms is er gewoon geen duidelijke oorzaak voor mondschimmel.
Je herkent een schimmelinfectie in de mondholte aan de volgende klachten:
- Witte en/of rode, pijnlijke plekken op de tong, het tandvlees, de binnenkant van de lippen en wangen, het gehemelte en/of in de keelholte;
- Slikken doet pijn.
- De mond-/keelholte voelt branderig aan.
- Soms zijn de mondhoeken droog en ontstaan hier kloofjes.
- Baby’s hebben soms een tong die rood is en glanst. Dit verschijnsel kan ook aan de binnenkant van de lippen voorkomen.
- Baby’s willen door de pijn soms niet (goed) drinken.
- Bij baby’s met spruw die borstvoeding krijgen, kan de schimmelinfectie ook op de tepels van de moeder zitten en daar pijnklachten geven.
Mondschimmel behandelen
Een schimmelinfectie in de mond- en keelholte gaat vaak vanzelf over. Zijn de klachten hevig, of wil een baby niet drinken, dan kan een arts medicijnen voorschrijven. Mondschimmel wordt dan behandeld met een gel of een drankje op basis van miconazol, fluconazol of een ander schimmeldodend middel.
Mondschimmel voorkomen
Je kunt een schimmelinfectie in de mond proberen te voorkomen door je weerstand op peil te houden en je mond goed te verzorgen. Een paar tips:
- Gebruik een zachte tandenborstel (aff.) en poets niet te hard. Zo voorkom je beschadigingen van het tandvlees.
- Flossen of stoken na het tandenpoetsen vermindert de kans op irritatie en ontstekingen in de mondholte. (Bekijk hier het aanbod mondverzorgingsproducten, aff.)
- Laat irriterende beugels of protheses zo snel mogelijk aanpassen door een orthodontist of tandarts.
- Gebruik je inhalatiemedicijnen (pufjes)? Spoel dan na het inhaleren altijd goed de mond. Zo blijven er geen irriterende restjes van het medicijn achter in de mond of keel.
- Bij baby’s en kleine kinderen: kook flessen en spenen uit na het gebruik en zorg voor een goede hygiëne.
- Eet gezond, beweeg regelmatig en zorg voor voldoende nachtrust. Zo blijft je weerstand op peil en ben je beter bewapend tegen eventuele schimmelinfecties.
Overleg met een arts als de klachten erg hevig zijn of niet vanzelf verdwijnen. Neem ook contact op met een arts als een baby door de spruw niet goed drinkt of als u zich zorgen maakt.
Schimmelinfectie in de slokdarm
Een schimmelinfectie in de slokdarm komt minder vaak voor. Bij deze aandoening is de slokdarm (de verbinding tussen keel en maag) ontstoken door de candidagist. Een schimmelinfectie in de slokdarm wordt candida oesofagitis genoemd. Je kunt hier last van krijgen als je weerstand sterk is verminderd, bijvoorbeeld door een ziekte. Ook mensen die bepaalde medicijnen gebruiken, kunnen een schimmelinfectie in de slokdarm krijgen.
Schimmelinfectie slokdarm symptomen
Een slokdarmontsteking geeft de volgende klachten:
- Pijn bij het slikken, moeite met slikken.
- Gevoel dat er iets in de keel blijft steken of dat het voedsel niet wil zakken.
- Drukkend, branderig of pijnlijk gevoel in of rond het borstbeen. De pijn kan uitstralen naar de schouderbladen of de rug.
- Bloeding in de slokdarm (maar dit gebeurt niet vaak).
De symptomen van een slokdarmontsteking kunnen ook duiden op een andere aandoening. Ga daarom altijd even langs de huisarts als je deze klachten hebt.
Schimmelinfectie in de slokdarm behandelen
Als je last hebt van een slokdarmontsteking, krijg je medicijnen. Meestal gaat het om drankjes of gels die miconazol of een ander schimmeldodend medicijn bevatten. Soms schrijft de arts antischimmelpillen voor. De behandeling met het medicijn duurt meestal enkele weken. Maak de kuur altijd helemaal af. Stop je eerder met het geneesmiddel, dan kan de infectie terugkomen.
Voedingstips bij slokdarmontsteking
Heb je last van candida oesofagitis, geef je slokdarm dan wat rust. Een paar tips:
- Laat thee en koffie een beetje afkoelen voordat je het opdrinkt.
- Vermijd pittig en/of sterk gekruid voedsel.
- Pas op met citrusfruit; de zure fruitsappen kunnen de slokdarm extra irriteren.
- Kauw extra goed voordat je een hap doorslikt, vooral bij harde voedingsmiddelen zoals noten. Hierdoor glijdt het voedsel makkelijker door je slokdarm.
Schimmelinfectie slokdarm voorkomen
Deze tips kunnen helpen om een schimmelinfectie in de slokdarm te voorkomen:
- Gebruik je inhalatiemedicijnen (pufjes)? Spoel je mond dan altijd goed na het puffen. Daarna kun je het beste iets drinken of eten. Eventuele restjes van het medicijn blijven dan minder snel achter in de keel en/of slokdarm.
- Slik je aspirine of andere medicijnen, drink daarna dan altijd een groot glas water. Dit voorkomt irritatie van de slijmvliezen in de slokdarm.
- Zorg ervoor dat je weerstand optimaal is. Schimmels en gisten kunnen dan minder snel problemen geven
- https://www.thuisarts.nl/spruw
- https://www.mmc.nl/kaakchirurgie/aandoening-en-behandeling/mondschimmel/
- https://www.huidinfo.nl/c/candida-mond/
- https://www.mlds.nl/ziekten/candida-oesofagitis/
- https://www.farmacotherapeutischkompas.nl/bladeren/indicatieteksten/orofaryngeale_candidiasis