Schimmels zijn overal om ons heen. Er zijn duizenden soorten. Ook op de huid komen schimmels voor. Je huid is daar in principe goed tegen bestand. Maar soms kan een schimmel toch dieper doordringen in de huidlaag en daar gaan woekeren. Je kunt dan last krijgen van een infectie. Schimmelinfecties van de huid kunnen overal op je lichaam voorkomen. Zelfs in je haren en in je nagels. De meeste schimmelinfecties van de huid zijn gelukkig goed te behandelen.
Verkrijgbaar bij
Verkrijgbaar bij
Hoe herken je schimmelinfecties van de huid?
Een huidschimmelinfectie kan op verschillende plekken ontstaan. Je herkent de diverse schimmelinfecties aan de volgende klachten:
Schimmelinfectie op de behaarde hoofdhuid (tinea capitis).
Deze aandoening komt vaker bij kinderen voor dan bij volwassenen. De symptomen van een schimmelinfectie op de hoofdhuid zijn:
- Schilferende plekken op de schedel.
- Haaruitval of afgebroken haren op de aangedane plekken.
- Soms met jeuk en/of puistjes.
Lees hier meer over schimmelinfecties op de hoofdhuid.
Schimmelinfectie op de onbehaarde huid (tinea corporis)
Deze schimmelinfectie kan overal voorkomen: het gezicht, de romp, armen, benen, handen, of bovenkant van de voeten. De symptomen van tinea corporis zijn onder andere:
- Rode vlekken waarbij de huid in het midden vaak al weer is genezen. De plekken krijgen daardoor de vorm van een ring. Daarom wordt huidschimmel ook wel ‘ringworm’ genoemd.
- De plekken kunnen branderig aanvoelen. Ook jeuk komt soms voor.
- De vlekken kunnen gepaard gaan met bultjes of puistjes.
Een andere vaak voorkomende schimmelinfectie op de onbehaarde huid is pityriasis versicolor. Eigenlijk is dit geen schimmelinfectie, maar een gistinfectie. Je herkent de aandoening aan kleine, verkleurde vlekjes op de huid. De vlekjes kunnen schilferen en jeuken soms.
Schimmelinfectie in de huidplooien
De huidplooien zijn vochtig en warm, en daarmee een fijne plek voor schimmels om te woekeren. Een schimmelinfectie in de liezen (tinea cruris) komt bijvoorbeeld vaak voor. De klachten bij deze schimmelinfectie zijn:
- Rode, soms ook jeukende plekken.
- De plekken hebben schilferende randen.
- Soms ontstaan er bultjes of met vocht gevulde blaasjes.
Lees hier meer over schimmelinfectie in de liezen.
Schimmelinfectie aan de voeten (tinea pedis)
Voetschimmel kan ontstaan tussen de tenen, onder de voet en aan de randen van de voetzolen. Deze infectie wordt ook wel zwemmerseczeem genoemd. Je herkent voetschimmel aan de volgende klachten:
- Vervelling van de huid tussen de tenen, of schilfering van de huid op de (randen van de) voetzolen.
- De aangedane plekken zijn rood.
- Vooral bij schimmel tussen de tenen: jeuk, kloofjes, sterke geur, nattende blaasjes.
Lees hier meer over voetschimmel (zwemmerseczeem).
Schimmelinfectie aan de handen (tinea manis)
Een schimmelinfectie aan de handen kan ook klachten op of tussen de vingers geven. De symptomen van deze huidschimmelinfectie:
- Schilferende huid;
- Rode plekken;
- Kloofjes;
- Blaasjes die gevuld zijn met vocht.
Lees meer over handschimmel in dit artikel.
Schimmelinfectie aan de nagels (onychomycose)
Als een nagel geïnfecteerd is met een schimmel, wordt hij brokkelig, dik en krijgt hij een witgele kleur. Een schimmelnagel wordt daarom ook wel een kalknagel genoemd. Lees hier meer over kalknagels.
Schimmelinfecties op de huid: oorzaken
Een schimmelinfectie kan ontstaan op plekken waar de natuurlijke bescherming van de huid hapert. Dat kan gebeuren als de huid beschadigd of geïrriteerd is, bijvoorbeeld door te vaak wassen met zeep. Of door veelvuldig krabben bij jeuk. Ook het dragen van knellende of schurende kleding kan de huid beschadigen. Mensen met een lage weerstand zijn gevoeliger voor het krijgen van een schimmelinfectie. Dat geldt ook voor diabetespatiënten en mensen die bepaalde geneesmiddelen gebruiken.
Omdat schimmels overal zijn, kun je in principe op iedere plek een infectie oplopen als je daar gevoelig voor bent. Op sommige plaatsen zijn meer schimmels aanwezig. Daar loop je dus extra risico op een besmetting. Het zwembad en de sauna zijn bijvoorbeeld beruchte plekken. Door het vochtige, warme klimaat en het grote bezoekersaantal gedijen schimmels daar uitstekend.
Je kunt schimmelinfecties van de huid ook krijgen van dieren. Dat kan bijvoorbeeld gebeuren als je hond of kat veel schimmels bij zich draagt. Deze schimmels zijn wel overdraagbaar van dier op mens, maar niet van mens op mens.
Een schimmelinfectie of toch iets anders?
De symptomen van een schimmelinfectie op de huid kunnen ook duiden op een andere aandoening. Huidafwijkingen met soortgelijke klachten als een schimmelinfectie zijn bijvoorbeeld:
- Eczeem. De rode plekken, bultjes en jeukklachten doen al gauw denken aan een huidschimmel. Nummulair eczeem lijkt bovendien door de rode vlekken erg op ringworm. Eczeem wordt echter niet veroorzaakt door een schimmel.
- Smetplekken. Deze plekken veroorzaken jeuk en/of een schrijnend gevoel, bultjes en een rode huid. Smetplekken ontstaan vooral in vochtige huidplooien, zoals onder de borsten, in de bilnaad (luieruitslag bij baby’s) en tussen de dijen. De plekken zijn vaak nattend. Smetplekken zijn een vorm van eczeem. Doordat de huid beschadigd is, zijn smetplekken overigens wel gevoelig voor een schimmelinfectie.
- Psoriasis. Deze huidafwijking geeft ook klachten als schilfering en jeuk.
Heb je nooit eerder een schimmelinfectie van de huid gehad, dan is het verstandig om met je klachten even langs de huisarts te gaan. Hij of zij kan vaststellen waar het precies om gaat en de juiste behandeling starten.
Is huidschimmel besmettelijk?
Sommige schimmelinfecties van de huid zijn overdraagbaar. Dat is bijvoorbeeld het geval bij tinea capitis (schimmelinfectie van de behaarde hoofdhuid). Je kunt een infectie oplopen via huidcontact met een besmette persoon of een (huis)dier. Dat gebeurt overigens alleen als je huidweerstand verminderd is. Een goede hygiëne helpt om een schimmelinfectie te voorkomen. Heb je iemand in de buurt die last heeft van een schimmelinfectie aan de (hoofd)huid? Gebruik dan geen spullen van deze persoon en vermijd huidcontact. Regelmatig je handen wassen helpt ook om de verspreiding tegen te gaan. Heeft je huisdier last van kale plekken of jeuk? Naar de dierenarts!
Schimmelinfecties van de huid behandelen
Als je last hebt van een schimmelinfectie van de huid, dan kun je medicijnen gebruiken. Artsen schrijven meestal schimmeldodende geneesmiddelen voor. Deze bevatten werkzame stoffen die de groei van de schimmel remmen. Hierdoor kan de schimmel zich niet uitbreiden en verdwijnt de infectie.
Antischimmelmedicijnen zijn er in twee vormen: crèmes voor een uitwendige behandeling, en medicatie om in te nemen. De antischimmelcrèmes zijn veelal zonder recept verkrijgbaar. Je kunt hiervoor terecht bij iedere (online) drogist. Deze crèmes bevatten miconazol, clotrimazol (aff.) of een andere schimmeldodend middel.
Bij hardnekkige of ernstige infecties kan de arts een medicijn voorschrijven dat je moet innemen. De werkzame stof wordt via de darmen opgenomen in het bloed en bereikt de huid van binnenuit.
Voor de behandeling van voetschimmel is er ook een schimmeldodend poeder (aff.) verkrijgbaar. Je kunt dit in je sokken en schoenen strooien om de aanwezige schimmels te doden. Zo voorkom je herbesmetting. Je gebruikt daarnaast ook de schimmeldodende crème voor op de huid.
Verkrijgbaar bij
Schimmelinfecties van de huid voorkomen
Voorkomen is beter dan genezen. Je kunt een aantal richtlijnen aanhouden om een schimmelinfectie van de huid te voorkomen:
- Gebruik liever geen (of in ieder geval niet teveel) zeep of andere cosmetische producten die de huid irriteren.
- Schimmels houden van vocht. Droog daarom na het zwemmen, douchen of baden je huid zorgvuldig maar zachtjes af. Niet wrijven maar deppen. Sla vooral de huidplooien niet over!
- Draag slippers als je in een zwembad of sauna komt.
- Vermijd knellende of schurende kleding.
- Doe je schoenen uit zodra je thuiskomt. Draag (als dat kan) in ieder geval niet iedere dag hetzelfde paar schoenen, maar wissel af. Zo kunnen je schoenen goed luchten en blijven ze van binnen beter droog en schimmelvrij.
- Draag onderkleding en sokken van katoen. Synthetische kleding absorbeert geen zweet. Daardoor blijft je huid vochtig en ben je gevoeliger voor schimmelinfecties.
Een goede weerstand helpt je lichaam om schimmelinfecties van de huid op afstand te houden. Zorg daarom niet alleen goed voor je huid, maar ook voor de rest van je lijf! Daar hoort natuurlijk gezonde voeding bij en voldoende beweging. Probeer ook om voldoende rust te pakken en stress te verminderen. Lukt dat niet (helemaal), dan kan een voedingssupplement (aff.) helpen om je weerstand te ondersteunen.
- https://www.thuisarts.nl/huidschimmel/ik-heb-huidschimmel#in-het-kort
- https://www.nhg.org/standaarden/samenvatting/dermatomycosen#idp28576
- https://www.rivm.nl/vragen-en-antwoorden-ringworm
- https://www.huidarts.com/huidaandoeningen/schimmelinfecties/
Verkrijgbaar bij
Verkrijgbaar bij
Verkrijgbaar bij